In de Utrechtse wijk Kanaleneiland wordt al enige jaren gewerkt aan de energietransitie. Dat gebeurt vooral door particuliere woningeigenaren en woningcorporaties en binnen het energietransitieproject IRIS dat wordt uitgevoerd door de gemeente Utrecht. Stichting Technotrend voert sinds 2019 onderwijsactiviteiten uit in het IRIS-project.
Inspraak en beslissingsruimte voor bewoners op de ontwikkelingen is vaak lastig, onder meer door gebrek aan kennis en betrokkenheid bij de energietransitie. Met meer kennis over de energietransitie kunnen bewoners meer geïnformeerd gesprekken voeren en zien ze waar de kansen liggen. Dit is relevant in wijken waar energiearmoede heerst en veel werkeloosheid is onder jongeren. Door baankansen te bieden aan de bewoners van de wijk kan de betrokkenheid groeien en krijgen buurtbewoners de mogelijkheid mee te werken aan de transitie in hun eigen wijk.
In het project worden wijkbewoners met afstand tot de arbeidsmarkt opgeleid en begeleid naar werkgevers in de energietransitie. Hierdoor draagt het project bij aan de werkgelegenheid in een sector met een groot en groeiend tekort aan technici.
Van 2022 tot 2024 voert Stichting Technotrend samen met partners Energie-U, Energiebox Utrecht, Wijkcoöperatie Kanaleneiland, de Beroepentuin en Herman Brood Academie in de Utrechtse wijk Kanaleneiland dit project uit.
Dit project is nauw gerelateerd aan het project Inclusieve Energietransitie in Kanaleneiland, dat door dezelfde partners wordt uitgevoerd.
Klussers en consulenten
Er is ruimte voor ongeveer 20 deelnemers in het arbeidsmarkttraject. Ze krijgen hiervoor een betaald dienstverband of een regeling vanuit gemeente of UWV. Uiteindelijk is het doel om hiervan 6 deelnemers op te leiden tot energieklussers en 2 tot energieconsulent. Energieklussers gaan met de Energiebox energiebesparende maatregelen uitvoeren bij de mensen thuis. Energieconsulenten geven advies en uitleg over het waarom en hoe van de energiemaatregelen.
Projectpartners
De projectpartners zijn gekozen wegens de specifieke expertise op een deel van de uit te voeren werkzaamheden.
- Wijkcoöperatie Kanaleneiland (WCKE) heeft een goed netwerk in de wijk en verzorgt de werving van deelnemers.
- Energie-U traint de geworven klussers en werkt hen in om maatregelen voor energiebesparing te kunnen uitvoeren. De maatregelen die in een huishouden worden genomen voor energiebesparing zijn vaak redelijk laagdrempelig, zoals het plaatsen van radiatorfolie of aanbrengen van ledlampen. De werkzaamheden kunnen goed worden uitgevoerd door wijkbewoners met een afstand tot de arbeidsmarkt. Ze krijgen ieder ook een basistraining voor de omgang met klanten.
- Energiebox traint energieconsulenten en zet hen in voor besparing in huishoudens, gericht op het gebruik maken van de energiebox.
- De consulenten zullen ook actief zijn in het onderwijs om kinderen en hun ouders te interesseren in het thuis besparen van energie. Stichting Technotrend traint de energieconsulent om gastlessen te geven op de basisschool over energiebesparing, als onderdeel van het al lopende PO-VO programma in het IRIS-project.
- De Beroepentuin is een innovatief leer-werkconcept dat mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt intensief opleidt en begeleidt naar een betaalde baan in de technische sector.
Bij de werving is speciale aandacht voor vrouwelijke deelnemers. In het project wordt onderzocht in hoeverre vrouwelijke werkzoekenden met een migratieachtergrond geïnteresseerd zijn in technische banen, in hoeverre hier een belemmering ligt in de samenwerking met mannelijke collega’s, wat randvoorwaarden kunnen zijn die plaatsing van vrouwen bevorderen en hoe zij
optimaal in het werktraject kunnen functioneren. Voor het beantwoorden van deze vragen wordt een actieonderzoek methodiek toegepast. Dat houdt in dat we al uitproberend onderzoeken of en hoe we vrouwen in het traject kunnen interesseren en plaatsen, door met hen hierover in gesprek te gaan en te trachten de juiste randvoorwaarden te creëren.
IRIS
Sinds enkele jaren loopt in de wijk het energietransitieproject IRIS, opgezet door de gemeente Utrecht. Participatie en directe betrokkenheid van de buurtbewoners bleek ook in dit project een uitdaging. Stichting Technotrend is betrokken in het vormgeven van de onderwijsactiviteiten op zowel het primair- als (voorbereidend) beroepsonderwijs.
Project IRIS (Integrated Replicable solutions for co-creation In Sustainable Cities) streeft naar een versnelde integratie van ambitieuze initiatieven op het gebied van energie, mobiliteit en ICT. In Utrecht wordt deze transitie geleid door de gemeente in samenwerking met een breed consortium van partners waaronder Utrecht Sustainability Institute, woningcorporatie Bo-Ex, Eneco en We Drive Solar.
Overige partners
Dit project is mogelijk door de ondersteuning van Provincie Utrecht, Gemeente Utrecht en Instituut GAK.
